De Landelijke Vreemdelingenvoorzieningen in de praktijk

Sinds 2019 werken vijf gemeenten, Rijkspartijen en ngo’s in de pilot LVV samen om duurzame oplossingen te vinden voor vreemdelingen zonder recht op verblijf en opvang. Deze samenwerking krijgt in steeds meer gemeenten vorm, maar het bereiken van duurzame oplossingen voor deze vreemdelingen blijft complex en een zaak van lange adem.

De pilot LVV

Om een duurzame oplossing te vinden voor vreemdelingen zonder recht op verblijf en opvang sloten het Rijk en de VNG eind 2018 een samenwerkingsovereenkomst om te komen tot een landelijk dekkend netwerk van opvangvoorzieningen voor deze groep (Landelijke Vreemdelingenvoorzieningen). In vijf pilotgemeenten werken gemeenten, de IND, DT&V, AVIM en ngo’s daarom samen om een oplossing te vinden voor deze vreemdelingen, in de vorm van zelfstandige terugkeer, doormigratie of legalisering van verblijf. De LVV biedt de vreemdelingen opvang en begeleiding richting een duurzaam toekomstperspectief. In opdracht van het WODC brachten wij in kaart hoe de LVV in de pilotgemeenten is ingericht en wat de eerste ervaringen zijn met de uitvoering en resultaten.

Een stap voorwaarts in de samenwerking

De samenwerking tussen de betrokken partijen was in het verleden niet altijd vanzelfsprekend als gevolg van onderling wantrouwen en verschillen van inzicht in realistische oplossingen voor de vreemdelingen. Circa een jaar na de feitelijke start van pilot LVV zien we dat partijen elkaar beter weten te vinden in de meeste pilotgemeenten en dat meer begrip is gekomen voor elkaars werkwijze en standpunten. Dit is een duidelijke stap voorwaarts in de samenwerking, maar van een gedeelde visie op het probleem en de oplossing voor een vreemdeling is nog geen sprake.

Vertrouwen kost tijd

Onderling vertrouwen is een sleutelelement in de samenwerking binnen de LVV, zowel tussen uitvoerende partijen onderling als tussen de vreemdeling en de begeleidende instantie. Zonder vertrouwen is het moeilijk om resultaat te boeken en het opbouwen van een vertrouwensrelatie kost tijd. Het aantal duurzame oplossingen voor vreemdelingen is tot nu toe zeer beperkt. Een aantal betrokken partijen is daar niet tevreden over, zeker gezien de tijd en energie die zij in de LVV steken. Toch is het van belang te realiseren dat het opzetten van deze samenwerkingsstructuur en de complexiteit van de casussen ervoor zorgen dat snelle resultaten niet te verwachten zijn. Tegelijkertijd is de druk op de LVV vanuit de politiek en de media groot. Op dit moment is het echter nog te vroeg om conclusies te verbinden aan het beperkte aantal vreemdelingen waarvoor een duurzame oplossing is gevonden. De LVV heeft meer tijd nodig om zich te kunnen bewijzen.

Meer informatie?

Wilt u meer weten over dit project of wat wij voor u kunnen betekenen? Lees dan ons onderzoeksrapport of neem contact op met Jeanine.