Een terugblik naar de Startconferentie Veilige Steden

Door het hele land zijn er gemeenten die zich binnen het programma Veilige Steden extra inzetten voor de veiligheid van vrouwen en meisjes. Op 22 september kwamen betrokken gemeenten, kennispartners en andere stakeholders samen voor de Startconferentie Veilige Steden. Kennisverdieping en het uitwisselen van voorbeelden uit de praktijk stonden op deze dag centraal.

Netwerk versterking en kennisverdieping

De startconferentie markeerde de start van het ondersteuningsprogramma Veilige Steden waar op dit moment 13 gemeenten aan deelnemen. Dit zijn gemeenten uit het hele land die zich extra inzetten voor het vergroten van de veiligheid van vrouwen en meisjes in de openbare ruimte en tijdens het uitgaan. Wij ondersteunen deze gemeenten, in opdracht van het ministerie van OCW, met kennis, advies en het faciliteren van uitwisseling.

De landelijke startconferentie had als doel om de netwerken te versterken tussen verschillende actoren in het veld, inhoudelijke kennis te bieden en inzicht in het ondersteuningsprogramma. Het thema vergroten van de veiligheid voor meisjes en vrouwen werd vanuit verschillende invalshoeken en werkgebieden besproken, met een combinatie van praktijkvoorbeelden en wetenschappelijke kennis. Deelnemers legden hiervoor hun kennis en ervaring vanuit de eigen werkpraktijk- bij gemeenten, uitvoeringsorganisaties, kennisinstituten, de Rijksoverheid- bij elkaar.

Programma startconferentie

De startconferentie werd voorgezeten door Minchenu Maduro en bestond uit een plenair gedeelte, twee parallelle deelsessies en een afsluiting met een slotwoord van minister Ingrid van Engelshoven. Ook was er ruimte voor kennismaking en netwerken tussen de deelnemers.

Plenaire sessie

De plenaire sessie van het programma werd ingeluid met aandacht voor het initiatief van activiste Ambrien Moeniralam, die het platform Catcalls of Amsterdam is begonnen voor het creëren van meer bewustzijn rondom straatintimidatie.

“Ga vooral in gesprek met mensen die straatintimidatie echt meemaken, verbeter de educatie op dit onderwerp.” – Tip Ambrien Moeniralam, Catcalls of Amsterdam

Verder werden verschillende praktijkvoorbeelden van lokale aanpakken voor het voetlicht gebracht, onder andere in de vorm van een presentatie van de nachtburgemeester van Groningen. De achtergrond en doelen van het programma Veilige Steden en het ondersteuningsprogramma werden toegelicht door Sandrine Veening, beleidsmedewerker bij het ministerie van OCW, en Heleen Schols, projectleider van het ondersteuningsprogramma.

“Ga met de nachtburgemeesters in gesprek, dan komen er vast tools uit die in de praktijk goed werken.” – Tip Merlijn Poolman, Nachtburgemeester van Groningen

Het laatste deel van de plenaire sessie was een presentatie van Karlijn de Blecourt van Rutgers, het kenniscentrum voor seksualiteit. In haar presentatie ging zij in op de onderliggende dynamieken van geweld tegen vrouwen in de openbare ruimte en uitgaan, met aandacht voor wetenschappelijke cijfers en mogelijke tools die effectief kunnen zijn in de aanpak.

“De nieuwe generatie is zó voorbij een dubbele moraal. De meerderheid van de jongeren heeft oog voor gelijkheid en diversiteit, en keurt ongewenst seksueel gedrag af, doe daar wat mee.” – Tip Karlijn de Blecourt, Rutgers

Deelsessie 1: Aanpak straatintimidatie: APV en Verder

In meerdere gemeenten zijn de afgelopen jaren aanpassingen van de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) gedaan of overwogen om seksuele straatintimidatie aan te pakken. Deze aanpakken, in de volksmond vaak ook ‘sisverboden’ genoemd, hebben heel wat stof doen opwaaien. In deze deelsessie werd besproken welke andere opties nu open staan en gebruikt worden door gemeenten nu het gerechtshof heeft bepaald dat zo’n lokaal ‘sisverbod’ in strijd is met de vrijheid van meningsuiting. Lisanne Oldenkamp, projectleider en adviseur aanpak straatintimidatie bij Gemeente Rotterdam, gaf inzicht in de Aanpak Seksuele Straatintimidatie in Rotterdam. Mischa Dekker (promovendus aan de UVA en de EHESS in Parijs) belichtte in zijn presentatie straatintimidatie als publiek probleem en de verschillen in beleid tussen Nederland en Frankrijk.

Deelsessie 2: Monitoren en sturen op resultaat

Inzicht in de opbrengsten van de gemeentelijke inzet en in wat werkt wel en niet en waarom, helpt om impact te genereren en kan bijdragen aan het borgen van resultaten. In deze deelsessie werd daarom stilgestaan bij het meten van impact. Wat is de uitgangssituatie in je gemeente? Wat is de aard en omvang van het probleem? Hoe kun de je effecten van de verschillende activiteiten meten?

De eerste presentatie werd gehouden via een liveverbinding door onze collega Jeanine Klaver. Hier werd er ingegaan op de vraag hoe gemeenten impact kunnen maken met hun aanpak, waarom het belangrijk is om de impact te meten, en wat er hiervoor nodig is. Vervolgens gaf Marjolijn van Hest, van het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid (CCV), een toelichting over de kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan en hoe deze ingezet kan worden voor een nulmeting om meer inzicht te krijgen in de aard en omvang van de (sociale) onveiligheid voor meisjes en vrouwen tijdens het uitgaan . Verder bevat de recent door het CCV gepubliceerde quickscan ‘nieuwe fenomenen in het uitgaansleven’ een nuttig overzicht van ontwikkelingen in (de aanpak van) onveiligheid, waaronder seksuele intimidatie.

Slotwoord

Het programma werd afgesloten met een slotwoord van minister van Engelshoven, die benadrukte dat de complexiteit van de aanpak wat betreft de sociale veiligheid van meisjes en vrouwen juist een reden is om met zijn allen te blijven strijden voor een samenleving waarin deze veiligheid vanzelfsprekend is.

 “Nog steeds is er ontzettend veel intimidatie en ook geweld jegens vrouwen. Daar mogen we nooit aan toegeven.” – Minister Ingrid van Engelshoven

Meer weten

Kijk voor meer informatie over en een overzicht van de conclusies uit de startconferentie op de programmawebsite van Veilige Steden. Kijk voor meer informatie over ons ondersteuningstraject op de projectpagina.