“Een verbod op ‘homogenezing’ kan enorm waardevol zijn”

Een wettelijk verbod op zogenoemde ‘conversietherapie’ heeft grote symbolische waarde voor de LHBTI+-gemeenschap, zo blijkt uit onderzoek dat we recent (samen met de VU) uitvoerden naar ‘homogenezing’.

De Nederlandse grondwet beschermt personen tegen discriminatie op grond van hun seksuele geaardheid en genderidentiteit. Toch wil dat niet zeggen dat LHBTI+-personen overal geaccepteerd worden. Zo wordt in sommige gesloten culturele en religieuze gemeenschappen geprobeerd om iemands seksuele oriëntatie te onderdrukken of te veranderen via zogenoemde ‘conversietherapie’.

Maatregelen nodig

Uit eerder onderzoek kwam al naar voren dat het fenomeen ‘conversie’ moeilijk precies te definiëren en dat het vaak moeilijk is om zicht te krijgen op ‘conversietherapie’ in besloten gemeenschappen. Dat alles vermindert niet de politieke wens om in te grijpen. Om meer zicht te krijgen op de manieren waarop ingrijpen mogelijk zou kunnen zijn, onderzochten Regioplan en de VU (in opdracht van de ministeries van OCW en J&V) nadere maatregelen en regelgeving om deze ’therapie’ te voorkomen en te bestrijden.

Maatregelen tegen ‘conversietherapie’ en – in bredere zin – homo-, bi- en transfobie zijn broodnodig, benadrukt onderzoeker Heleen Schols. “Maar dat is geen kwestie van ‘grote stappen, snel thuis’. Uiteindelijk gaat het om een cultuurverandering. Daarvoor is een gedegen pakket aan samenhangende maatregelen nodig, gericht op onder andere het creëren van begrip en
stellen van normen.”

Handhaving is lastig

Ook een wettelijk verbod op ‘conversietherapie’ zou deel kunnen uitmaken van zo’n pakket, blijkt uit het onderzoek. Heleen licht toe: “Zo’n verbod gaat er niet voor zorgen dat dit helemaal niet meer voorkomt. Ook zal een verbod waarschijnlijk niet op grote schaal leiden tot juridische vervolging, zeker niet als je bedenkt dat ‘homogenezing’ vaak plaatsvindt in het verborgene. Handhaving van zo’n verbod is moeilijk.”

Belangrijke steun in de rug

“Maar vergis je niet: een verbod op ‘conversietherapie’ kan wel degelijk grote symbolische waarde hebben. Uit buitenlandse casestudies – waarbij we gesproken hebben met beleidsmedewerkers en vertegenwoordigers van LHBTI+-organisaties – blijkt dat een verbod enorm waardevol kan zijn als steun in de rug voor LHBTI+-personen. Voor hen is het van grote waarde om te weten dat de overheid achter hen staat en dat er een duidelijke grens wordt getrokken. Dat lijkt me een belangrijke boodschap op deze Internationale Dag tegen Homo-, Lesbo-, Bi-, Trans- en Interseksefobie (IDAHOBIT).”

Meer weten?

Neem dan contact op met Heleen.

Of lees ons eindrapport.