Effecten initiatiefwet voor meer en beter bewegingsonderwijs

In 2018 heeft de SP een wetsvoorstel voor meer en beter bewegingsonderwijs ingediend. Volgens het voorstel zou drie uur gym per week de norm moeten worden voor alle basisscholen. Bovendien dienen alle gymlessen enkel door vakleerkrachten te worden verzorgd. Het wetsvoorstel voorziet tevens in een werkdrukverlaging voor groepsleerkrachten: de tijd die zij momenteel steken in het geven van gymnastiek kunnen zij gaan besteden aan (de voorbereiding van) het reguliere onderwijs.

Investeringen versus opbrengsten initiatiefwet
Om aan de normen van het wetsvoorstel te voldoen, moeten scholen (extra) vakleerkrachten aanstellen en bij het merendeel van de scholen dient het wekelijkse aantal gymlesuren te worden uitgebreid. Tegenover deze investeringen staan mogelijk ook de nodige opbrengsten. Volgens experts zijn er, naast gezondheidsvoordelen, steeds meer aanwijzingen dat sport en bewegen ook de prestaties van kinderen op school mogelijk positief beïnvloedt.

Onderzoek naar opbrengsten
De SP heeft ons gevraagd om te bezien of er wetenschappelijk onderbouwd bewijs bestaat voor de aanwezigheid van opbrengsten van de initiatiefwet op het gebied van gezondheid, leerprestaties en eventuele overige maatschappelijke baten. Tevens zijn we gevraagd om te onderzoeken of de (financiële) omvang van deze baten in kaart kan worden gebracht en of een afweging tussen investeringen en opbrengsten mogelijk is.

Overtuigend bewijs gezondheidsvoordelen, meer onderzoek nodig naar effecten schoolprestaties
Uit ons onderzoek blijkt dat er overtuigend bewijs is voor de gezondheidsvoordelen van sporten en bewegen en dat door meer gymlesminuten de fitheid van kinderen kan verbeteren. De vakleerkracht heeft hierbij een toegevoegde waarde. Er zijn (steeds meer) aanwijzingen dat (extra) beweging op school de schoolprestaties kan begunstigen, maar vooralsnog is er onvoldoende wetenschappelijk bewijs waarmee een positieve causale relatie kan worden bevestigd.

Initiatiefwet rendeert wanneer kinderen op jonge leeftijd worden gestimuleerd te blijven sporten
Een leven lang sporten en bewegen levert geld op door lagere zorgkosten, lager ziekteverzuim, hogere arbeidsproductiviteit en positieve sociale effecten, waaronder mogelijk verbeterde leerprestaties. Als het wetsvoorstel voor meer bewegingsonderwijs ertoe leidt dat meer scholieren (tussen de 12 en 37%) een leven lang blijven sporten, dan kunnen de investeringen van 275 miljoen euro per jaar op korte termijn worden gecompenseerd. Belangrijk is dan wel dat de focus van de gymnastiekles mede uitgaat naar het stimuleren van kinderen om een leven lang actief te blijven. Overigens hebben we een aantal mogelijk te verwachten opbrengsten, waaronder de mogelijke baten van verbeterde leerprestaties, niet in onze ramingen mee kunnen nemen omdat er vooralsnog onvoldoende onderzoek voorhanden is waarmee deze baten in geldwaarden kunnen worden uitgedrukt. Op langere termijn, naarmate meer kinderen met het vernieuwde bewegingsonderwijs in aanraking zijn gekomen, wordt het aandeel scholieren dat een leven lang moet blijven sporten ter compensatie van de investeringen in het wetsvoorstel steeds kleiner.

Meer weten?
Het onderzoeksrapport vindt u op de projectpagina.