Intensief klantmanagement voor 45-plussers in de bijstand

Werkt intensief klantmanagement om 45-plussers in de bijstand weer naar de arbeidsmarkt te helpen? Uit de eerste resultaten en een procesevaluatie van een experiment bij de gemeente Almere blijkt dat intensief klantmanagement kan leiden tot werk en activering. Het blijkt echter ook dat bij een aanzienlijk deel van de klanten de belastbaarheid beperkt en de stap naar werk groot is.

De opzet van het experiment

Van oktober 2017 tot en met maart 2019 liep er in de gemeente Almere een effectonderzoek met het doel om 45-plussers die langdurig in de bijstand zaten te ondersteunen bij het vinden van werk. Een groep van 199 klanten kreeg een klantmanager die hen intensieve begeleiding gaf (de experimentgroep). Een even grote groep bleef in het oude regime met weinig contact met de klantmanager (de controlegroep).

Een veranderende doelgroep

Deze aanpak was al enige tijd daarvoor gestart, in een tijd dat de arbeidsmarkt flink aantrok. Tegelijk zaten er behoorlijk wat 45-plussers in de bijstand die na talloze sollicitatiepogingen dachten niet meer aan het werk te komen. De klantmanagers merkten dat de intensieve begeleiding voor deze groep werkte: mensen die al jaren in de bijstand zaten, kwamen weer aan het werk.

Tegen de tijd dat het daadwerkelijke experiment startte, bleek echter dat de doelgroep inmiddels veranderd was. Veel mensen met een relatief korte afstand tot de arbeidsmarkt hadden met of zonder ondersteuning werk gevonden, mede dankzij een steeds krapper wordende arbeidsmarkt. De klanten die nog in de bijstand zaten, bleken veelal een behoorlijke afstand te hebben tot de arbeidsmarkt. Het traject van intensief klantmanagement kreeg daardoor een andere inhoud en een langere duur dan verwacht.

Belastbaarheid

Bij een flink deel van de klanten is een belastbaarheidsonderzoek uitgevoerd: 29 procent van de klanten uit de experimentgroep is doorverwezen naar team Zorg (en werd niet verder naar werk begeleid gedurende het onderzoek) en van de overige 71 procent, die wel intensief begeleid is, heeft de helft een belastbaarheidsonderzoek gehad. In veel gevallen bleken deze klanten beperkt belastbaar. Dit maakte volledige uitstroom voor die klanten lastig te realiseren.

Aan het werk

Dat betekent niet dat er geen klanten aan het werk zijn gegaan. Uit de eerste resultaten blijkt dat 15 procent van de klanten uit de experimentgroep deeltijd of voltijd werk heeft gekregen. Naast de klanten die aan het werk zijn gegaan, heeft een ander deel van de klanten stappen gezet richting de arbeidsmarkt. 24 procent van de klanten uit de experimentgroep heeft een werkervaringsplek gedaan, is gestart met vrijwilligerswerk, is een opleiding begonnen of op een andere wijze geactiveerd. Binnenkort volgen de resultaten van de netto-effectiviteitsanalyse; daarbij wordt de kans op het vinden van betaald werk vergeleken voor de experimentgroep en de controlegroep.

Definitieve resultaten volgen

Momenteel bevindt het onderzoek zich in een afrondende fase. Het derde deelrapport verschijnt binnenkort, en nog deze winter wordt ook het eindrapport gepubliceerd. Eerder beschreven we al de beleidstheorie en de eerste procesevaluatie. De opgedane kennis en ervaringen worden gedeeld tijdens een minisymposium op 12 december. Houd voor meer informatie onze website in de gaten.

Dit onderzoek wordt uitgevoerd in het kader van het ZonMw-programma ‘Vakkundig aan het werk’.