Nieuw project: Evaluatiekader Wet vaststellingsprocedure staatloosheid

Hoe evalueer je de nieuwe wet die vaststelling van staatloosheid mogelijk maakt? In opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) gaan wij, in samenwerking met Caia Vlieks (Universiteit Utrecht), een evaluatiekader opstellen van de Wet vaststelling staatloosheid die per 1 oktober van kracht werd. Met als uiteindelijk doel: inzicht bieden in de wijze waarop de wet kan worden geëvalueerd en welke data daarvoor nodig zijn.

Wanneer iemand geen (effectieve) nationaliteit heeft, bijvoorbeeld omdat geen enkele staat hem of haar als burger erkent, is er sprake van staatloosheid. Het is echter niet eenvoudig om staatloosheid vast te stellen en voorheen ontbrak in Nederland hiervoor een goede procedure. De Wet vaststelling staatloosheid, die per 1 oktober 2023 in werking is getreden, beoogt hier een oplossing voor te bieden.

Meer toegang tot rechten

Door de Wet vaststelling staatloosheid kunnen staatlozen die niet beschikken over de juiste documenten hun staatloosheid laten vaststellen via een verzoekschriftprocedure bij de civiele rechter. Dit zorgt ervoor dat mensen die staatloos zijn, ook deze status toegekend krijgen. Ook mensen die geregistreerd staan als ‘nationaliteit onbekend’, maar in werkelijkheid staatloos zijn, kunnen via deze procedure de juiste status krijgen. Wanneer iemand als staatloos wordt erkend kan deze persoon gebruikmaken van een beperkt aantal rechten in Nederland, zoals (onder voorwaarden) versnelde verkrijging van de Nederlandse nationaliteit.

Ontwikkelen van evaluatiekader

Aan de hand van een deskstudie en interviews met ketenpartners werken wij een evaluatiekader uit. Dit evaluatiekader omvat concrete indicatoren die gerelateerd zijn aan de doelstellingen van de wet. Hierdoor kunnen het doelbereik, de doeltreffendheid en de doelmatigheid van de wet in kaart worden gebracht.

Meer weten?

Neem voor meer informatie over het lopende onderzoek contact op met Marina Lazëri. Het eindrapport wordt eind 2023 verwacht.