Onderzoek vanaf anderhalve meter

De coronacrisis heeft grote impact op de samenleving. Ook voor ons werk hebben de maatregelen gevolgen. Wij werken zo veel mogelijk door en gaan, daar waar nodig, op zoek naar alternatieven.

Onderzoek vanaf anderhalve meter

COVID-19 en de maatregelen om de verdere verspreiding daarvan te voorkomen, hebben grote impact op onze samenleving. Het raakt ons allemaal. In ons persoonlijk leven. In ons werk. Waar we zien dat mensen onder zeer zware omstandigheden hun werk uitvoeren (in de gezondheidszorg bijvoorbeeld), staan anderen goeddeels aan de kant. Voor ons werk, als onderzoekers van Regioplan, betekent het vooral dat de fysieke contacten, met opdrachtgevers, collega’s en respondenten, drastisch zijn ingeperkt. Bovendien is het aantal verplaatsingen teruggebracht tot wat noodzakelijk is. Het gebruik van digitale communicatiemiddelen was in ons werk al ingeburgerd. Inmiddels is het de norm geworden en maken we volop gebruik van videogesprekken en digitale groepsvergaderingen.

Aanpassen en gebruik maken van de mogelijkheden die er wel zijn

De afgelopen maand hebben we zo veel mogelijk doorgewerkt. De realiteit die snel verandert en soms ook persoonlijke omstandigheden vragen hierbij om een flexibele houding van de onderzoekers. Meer nog dan gebruikelijk. Toch zijn er ook vormen van onderzoek die ‘gewoon’ doorgaan. Bijvoorbeeld deskresearch, waaronder beleidsanalyses, literatuurstudies en data-analyses. Net als voorheen zetten we digitale vragenlijsten uit en plannen we interviews in. Soms gaat het makkelijker omdat mensen beter beschikbaar zijn, maar ook in sectoren waar je het minder snel verwacht, zoals in het onderwijs waar toch veel aandacht uitgaat naar het organiseren van afstandsonderwijs, blijkt het goed mogelijk interviews te houden.

Voor andere onderzoeksactiviteiten slagen we er, in overleg met onze opdrachtgevers, vaak in om alternatieven te vinden. Hiervan vindt u hieronder enkele voorbeelden.

De digitale effectenarena

Voor ons onderzoek naar de maatschappelijke effecten van de leer-werkvoorziening Flevodrome (voor de gemeente Lelystad) hebben we professionals uitgenodigd om mee te doen aan een effectenarena. Hierin delen professionals hun ervaringen met de uitvoering van de leer-werkvoorziening en vertellen ze wat dit oplevert voor de deelnemers. Omdat we hiervoor niet meer bij elkaar komen, vond de bijeenkomst plaats via een videoverbinding. Dat vroeg wel om wat aanpassingen.

In een videogesprek mis je non-verbale signalen die je bij een fysieke ontmoeting direct opvallen. Je hebt ook wat minder mogelijkheden om het gesprek tijdens de bijeenkomst te structureren. Het is dus extra van belang om het gesprek goed voor te bereiden en de opzet vooraf te delen met de deelnemers. Dat hielp ons om het gesprek gestructureerd te houden.

Verder hebben we naast de technisch gespreksleider een tweede onderzoeker erbij betrokken. Deze kreeg een vrijere rol, bracht bijvoorbeeld tussendoor wat punten in, en lette erop dat iedereen aan het woord kwam. Deelnemers vonden het een goede bijeenkomst en ook leverde het mooie input voor het onderzoek op. De digitale effectenarena is wat ons betreft dus voor herhaling vatbaar.

Neem voor meer informatie over de digitale effectenarena contact op met Miranda 

Video call met WhatsApp

Voor de evaluatie van de Participatieraad Amsterdam waren groepsgesprekken gepland met leden van de raad. De raad geeft gevraagd en ongevraagd advies aan de wethouder Sociale Zaken en de directeur Participatie van de gemeente. De raad bestaat uit (vertegenwoordigers van) klanten van de Participatiewet.

In overleg met de opdrachtgever zijn de groepsgesprekken vervangen door video calls via WhatsApp. Aan deze video calls kunnen maximaal vier personen tegelijk deelnemen. Het voordeel van het gebruik van WhatsApp is dat veel mensen ermee bekend zijn. Om mee te kunnen doen volstaat een smartphone. Ook mensen zonder goed ingerichte thuiswerkplek kunnen er dus prima aan deelnemen. Onze ervaringen met deze video calls zijn positief. De deelnemers vonden het leuk om op deze manier betrokken te zijn en de input die zij leverden, is zeer relevant voor het onderzoek.

Neem voor meer informatie over de group video call contact op met Yannick.

“Het gaat niet om de keuze van de ideale tool, maar om de keuze van een tool waar de doelgroep enthousiast van wordt. Een goede gespreksleider kan een vruchtbaar gesprek leiden met iedere tool en met iedere doelgroep.” (Joris Timmerman)