Tekort aan opvangplaatsen voor acute crisissituaties

In oktober 2019 verschenen er berichten in de media over mogelijke opvangtekorten in de vrouwenopvang. Die signalen vormden voor het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en de VNG de aanleiding om ons onderzoek te laten uitvoeren naar de capaciteit van opvangplaatsen voor acute crisissituaties en de werkbaarheid van de afspraken zoals neergelegd in het beleidskader landelijke in-, door- en uitstroom crisisopvang & opvang in acute crisissituaties van slachtoffers huiselijk geweld in de vrouwenopvang.

In samenwerking met de Vereniging Valente voerden we onderzoek uit naar de capaciteit aan opvangplaatsen in de vrouwenopvang voor personen die zich in een acute crisissituaties bevinden. We constateerden dat er in 2018 en 2019 een feitelijk tekort aan opvangplaatsen voor acute crisissituaties was. In beide jaren is het in meerdere centrumgemeenten voorgekomen dat cliënten niet geplaatst konden worden op de daarvoor bestemde opvangplaatsen. Het capaciteitstekort werd mede veroorzaakt door de gebrekkige door- en uitstroom in de opvangketen als geheel. Dat heeft onder andere te maken met autonome ontwikkelingen die buiten de sector liggen, zoals het landelijk tekort aan beschikbare woningen en geschikte en beschikbare hulpverlening.

Daarnaast blijkt uit ons onderzoek dat de meeste vrouwenopvanginstellingen samen met de centrumgemeenten alles op alles zetten om cliënten toch een veilige opvangplaats te bieden als zij dat nodig hebben. Hiervoor zoeken zij veelal intern naar alternatieve opvangmogelijkheden, werken zij samen met andere opvanginstellingen of maken zij afspraken met bijvoorbeeld hotels en vakantieparken. Het is in het onderzoek echter niet altijd duidelijk geworden of én hoe er in deze gevallen zicht wordt gehouden op de veiligheid van deze cliënten. Gemeenten en de opvanginstellingen doen er goed aan gezamenlijk te overwegen om de landelijke capaciteit van opvangplaatsen voor acute crisissituaties te verhogen, afspraken te maken om de veiligheidsscreening van deze cliënten te waarborgen en op zoek te gaan naar oplossingen voor de knelpunten die buiten de opvangketen liggen.

In de voorjaarsnota 2020 heeft het kabinet extra middelen voor de vrouwenopvang aangekondigd. Dit betreft o.a. structureel 14 miljoen euro voor het creëren van benodigde extra opvangplekken voor acute crisissituaties in de vrouwenopvang en voor het oplossen van door- en uitstroomproblematiek.

Meer informatie?
Lees meer over de bevindingen van ons onderzoek naar de capaciteit aan opvangplaatsen voor acute crisissituaties in het eindrapport.
Kijk voor meer informatie over dit project op de projectsite of neem contact op met Frank.