Voorschakeltrajecten belangrijke meerwaarde voor nieuwkomer en samenleving

De taalachterstand van veel nieuwkomers bemoeilijkt de toelating tot het beroeps- en hoger onderwijs in Nederland. Sommige onderwijsinstellingen hebben daarom voorschakeltrajecten ontwikkeld, gericht op een betere aansluiting met het reguliere onderwijs. Wij hebben voor het ministerie van SZW geïnventariseerd welke voorschakel­voorzieningen momenteel door onderwijsinstellingen en privéaanbieders zijn ontwikkeld.

Een traject bestaat over het algemeen uit een combinatie van inburgering (Nederlandse taal, KNM, ONA), aanvullende vakken (zoals wiskunde en Engels) en praktische begeleiding (loopbaanbegeleiding en studievaardigheden). Uit de inventarisatie blijkt dat de trajecten voor zowel de statushouder als de voor de samenleving van grote meerwaarde zijn.

Goede voorbereiding op het reguliere onderwijs

Goede voorbereiding is erg belangrijk om de overgang naar het reguliere onderwijs mogelijk te maken. In de voorschakeltrajecten worden studievaardigheden aangeboden, waardoor de deelnemers beter voorbereid zijn op het Nederlandse onderwijssysteem. Daarnaast creëert het onderdeel loopbaanoriëntatie een realistisch beeld van studie- en beroepsmogelijkheden. Al deze onderdelen zijn erop gericht uitval in het reguliere onderwijs te verminderen.

Tijdswinst

In plaats van volgtijdelijk inburgering en onderwijs volgen, ronden deelnemers tijdens hun voorschakeltraject hun inburgering af en zetten ze gelijktijdig hun eerste stappen richting een opleiding. Daarnaast geeft een voorschakeltraject de nieuwkomer de mogelijkheid om direct in te stromen op een passend niveau. Dit alles leidt tot belangrijke tijdswinst.

Kansen voor de toekomst

Zonder voorschakeltrajecten zouden veel statushouders niet kunnen studeren, of alleen onder hun niveau. De trajecten geven nieuwkomers de kans om op hun eigen niveau deel te nemen aan het onderwijs, en zo op een duurzame manier aan hun toekomst te werken en te integreren in de Nederlandse samenleving. De verwachting is dat dit uiteindelijk leidt tot duurzame participatie op de arbeidsmarkt.

“De meerwaarde van dit traject is dat deelnemers de kans krijgen om als volwaardige deelnemers te participeren in de samenleving.”

Wetswijziging verplichte inburgering 

De resultaten van deze inventarisatie zijn van belang bij de voorbereidingen op de aangekondigde wetswijziging van de verplichte inburgering in Nederland (in 2020). In de wijziging worden drie leerroutes uitgewerkt, één daarvan betreft de onderwijsroute. Deze route is erop gericht meer jonge nieuwkomers (op het juiste niveau) te laten instromen in het onderwijs, zodat zij op termijn meer perspectief op duurzame arbeidsmarkt­participatie hebben. Een voorschakeltraject zou hieraan kunnen bijdragen.

Meer informatie

Een factsheet met de belangrijkste resultaten van de inventarisatie vindt u op de projectpagina. Voor meer informatie kunt u ook contact opnemen met Arend.

De inventarisatie sluit mooi aan op onze voorgaande projecten, zoals:

• Duale trajecten taal en werk voor statushouders
• Versnelde participatie en integratie van vluchtelingen: de Amsterdamse aanpak
• Evaluatie programma ‘Een nieuw bestaan, een nieuwe baan’