Kernwoord: Ziekteverzuim
Als werknemers ziek worden of uitvallen, levert dit problemen op voor verschillende partijen. Voor de persoon in kwestie (welzijn, inkomen), voor het bedrijf en de sector (kosten, verlies van kennis en productiecapaciteit) en voor de samenleving als geheel (druk op medisch apparaat, uitkeringslast). In steeds meer bedrijven, sectoren en branches geven werkgevers en werknemers invulling aan hun verantwoordelijkheid voor ziekte en uitval.
Regioplan biedt steun aan bedrijven, sectoren en branches door het in kaart brengen de omvang en de oorzaak van ziekteverzuim. Daarnaast zoeken we naar oplossingen voor het terugdringen van ziekteverzuim. Dit in combinatie met een effectief re-integratiebeleid.
Nul- en eindmeting Actieplan Arbeidsveiligheid
Gedurende de periode 2010-2012 is het Actieplan Arbeidsveiligheid uitgevoerd. Het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid beoogde hiermee om met behulp van communicatie en kennisontwikkeling het bewustzijn over veiligheid te verhogen en veilig gedrag op het werk te bevorderen.
Regioplan heeft door middel van een grootschalige enquête onder bedrijven en een aantal verdiepende interviews het Actieplan geëvalueerd. Uit de evaluatie blijkt dat binnen de sectoren waar het actieplan zich op richtte ongeveer driekwart van de bedrijven bekend is met (een van) de instrumenten van het Actieplan. Bovendien blijkt bij bedrijven die gebruik maken van deze instrumenten het aantal arbeidsongevallen relatief sterk te zijn afgenomen.
Verzuim en vervanging in het primair onderwijs 2009
Personeelsverzuim is en blijft een belangrijk thema binnen het onderwijs. In opdracht van het ministerie van OCW en het Vervangingsfonds berekent Regioplan jaarlijks verzuimkengetallen over het primair onderwijs. De cijfers over de ontwikkeling van personeelsverzuim geven inzicht in de mate waarin beleidsdoelstellingen zijn gerealiseerd. Ook worden de verzuimkengetallen gebruikt voor beleidsnota’s, zoals de nota werken in het Onderwijs (WIO). Voor 2009 zijn de verzuimkengetallen berekend op basis van de verzuimregistratie van de salarisverwerkers Raet ECS (voorheen CASO), Raet en Merces. De kengetallen zijn apart berekend voor onderwijzend personeel en onderwijsondersteunend personeel en uitgesplitst in overig verzuim en ziekteverzuim.
Ziekteverzuim in het voortgezet onderwijs 2009
In opdracht van DUO berekent Regioplan jaarlijks de verzuimkengetallen over het voortgezet onderwijs. De berekening van de cijfers over 2009 is onlangs afgerond. Naast de landelijke kengetallen, hebben we ook de individuele verzuimcijfers van scholen in het voortgezet onderwijs berekend. De kengetallen zijn apart berekend voor onderwijzend personeel en onderwijsondersteunend personeel en uitgesplitst in overig verzuim en ziekteverzuim. Deze gegevens zijn gebruikt in de verzuimbenchmark van de Arbo-VO en in Vensters voor Verantwoording van de VO-raad .
Verzuimkosten werkgevers ten gevolge van huiselijk geweld
Uit landelijk onderzoek onder slachtoffers van huiselijk geweld is gebleken dat van de werkende slachtoffers van huiselijk geweld ongeveer 25 procent één of meer keren niet naar zijn of haar werk kon ten gevolge van dit huiselijk geweld. Dit betekent dat een deel van het verzuim van werknemers verband houdt met huiselijk geweld en dus tot directe kosten leidt bij werkgevers. De kosten zijn geschat met behulp van de gegevens uit het slachtofferonderzoek en de CBS-Loonkostenstatistiek. Jaarlijks verzuimt de werkzame beroepsbevolking naar schatting tussen de 412.000 en 1 miljoen dagen ten gevolge van huiselijk geweld. Jongeren, laagopgeleiden en allochtonen verzuimen relatief vaker. De directe kosten voor werkgevers van verzuim ten gevolge van huiselijk geweld bedragen tussen de 74 en 192 miljoen euro per jaar.
Verzuim en vervanging in het primair onderwijs 2008
Het ziekteverzuimpercentage van het onderwijzend personeel in het primair onderwijs lijkt in 2008 te stabiliseren. De cijfers verschilden nauwelijks nog ten opzichte van 2007. Dit is opvallend, omdat het verzuimpercentage tussen 2000 en 2006 fors daalde. In opdracht van het ministerie van OCW en het Vervangingsfonds worden jaarlijks verzuimkengetallen berekend over het primair onderwijs. De huidige publicatie presenteert de verzuimkengetallen over het kalenderjaar 2008. Het gaat om het verzuimpercentage, de meldingsfrequentie, de gemiddelde verzuimduur, het nulverzuim en het vervangingspercentage. De kengetallen worden apart berekend voor onderwijzend personeel en onderwijsondersteunend personeel en uitgesplitst in overig verzuim en ziekteverzuim.
Werkgever laat zieke werknemer niet ‘met rust’
Het doel van de huidige wetgeving rond ziekte en re-integratie van werknemers is een lager ziekteverzuim en een lagere WIA-instroom. Deze daling vindt ook daadwerkelijk plaats. Regioplan onderzocht welke investeringen werkgevers doen om hun werknemers te re-integreren sinds de verlenging van de loondoorbetalingsverplichting.
Werkgeversaanpak van re-integratie bij ziekte. Re-integratie sinds de Wet VLZ in de sectoren voortgezet onderwijs, kleinmetaal e
De huidige wetgeving rond ziekte en re-integratie van werknemers heeft als doel een lager ziekteverzuim en een lagere WIA-instroom. Deze daling vindt ook daadwerkelijk plaats. Omdat het onduidelijk is via welke mechanismen deze effecten op bedrijfsniveau worden bereikt, staan in dit onderzoek de afwegingen die binnen de individuele arbeidsorganisatie worden gemaakt ten aanzien van investeringen in de re-integratie van een zieke werknemer centraal. Regioplan onderzocht welke investeringen werkgevers doen om hun werknemers te re-integreren, het moment van investeren en welke actoren hierbij een rol spelen. Ook wordt ingegaan op de rol van de verlenging van de loondoorbetalingsverplichting van een naar twee jaar (Wet VLZ).
Arboconvenant beroepsonderwijs en volwasseneneducatie (BVE)
In opdracht van het SBO heeft Regioplan onderdelen uit het deelconvenant arbo- en verzuimbeleid psychische belasting geëvalueerd. In dit rapport wordt verslag gedaan van de uitkomsten uit de deelonderzoeken naar het verzuimbeleid en de uitvoering van de reïntegratietrajecten in de BVE sector.
Arboconvenant hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (HOO)
In opdracht van het SBO heeft Regioplan onderdelen uit het deelconvenant arbo- en verzuimbeleid psychische belasting geëvalueerd. In deze rapportage zijn uitkomsten opgenomen van de deelonderzoeken naar het verzuimbeleid en de uitvoering van de reïntegratietrajecten in de HOO sector.
Verzuim onder personeel in het onderwijs in 2000
In opdracht van het Ministerie van OCenW heeft Regioplan ook voor het jaar 2000 de verzuimcijfers berekend voor personeel in het primair en het voortgezet onderwijs. In 2000 bedroeg het ziekteverzuimpercentage (dat deel van de werktijd dat door ziekte verloren is gegaan) in het basisonderwijs 8,9%, voor het speciaal onderwijs was dit 9,6% en in het voortgezet onderwijs 7,9%. In alledrie de onderwijssectoren is het ziekteverzuimpercentage ten opzichte van 1999 gestegen. Ook voor de jaren 2001 en 2002 zal Regioplan het verzuimpercentage voor het PO en het VO berekenen.