De onduidelijke financiële situatie van zzp’ers

Regioplanners Lars Heuts, Heidi Witteman-Van Leenen en Jos Mevissen schreven een artikel voor ESB over de financiële situatie van zzp’ers. Volgens de onderzoekers behalen veel zzp’ers slechts een beperkte winst. De hoogte van de winst is niet de enige bepalende factor bij het beëindigen van het zzp-schap. Ook inkomsten uit andere bronnen en binnen een huishouden zijn van belang. Er is feitelijk nog zeer weinig bekend over de financiële situatie van zzp’ers.



De keuze voor zzp-schap werd voor de huidige economische crisis vaak geassocieerd met de keuze voor hogere verdiensten. De feitelijke verdiensten bleven echter in de praktijk goeddeels onbekend. Nu, tijdens de crisis, neemt het geluid toe dat zzp’ers niet zo goed verdienen, maar het aantal zzp’ers dat ermee stopt, lijkt niet extreem toegenomen. Er is nog te weinig bekend over de financiële situatie van zzp’ers om dit te verklaren. Ook effecten van (financiële) prikkels voor zelfstandigen, zoals de aangekondigde beperking van de zelfstandigenaftrek in 2015 blijven hierdoor onduidelijk. Daarom is het noodzakelijk om meer zicht te krijgen op de financiële situatie van zzp’ers gedurende hun zzp-schap en de relatie daarvan met hun gedrag. In dit artikel wordt een eerste stap gezet door in te gaan op de verdiensten van zzp’ers.



Het artikel in ESB kunt u hieronder downloaden.

Evaluatie modernisering Ziektewet

In dit rapport wordt verslag gedaan van een onderzoek naar de eerste gedragsreacties van werkgevers, Ziektewetgerechtigden en verzekeraars naar aanleiding van de Modernisering Ziektewet.

Uit het onderzoek blijkt dat de beoogde prikkels van de Modernisering Ziektewet tot nu toe vooral effect hebben gehad in de uitzendsector: het aandeel eigenrisicodragers voor de Ziektewet is in deze sector al veel hoger dan in de andere sectoren en de huidige Ziektewetproducten zijn primair gericht op deze sector. Uit het onderzoek blijkt dat uitzendbedrijven vooral geprikkeld worden om zieke uitzendkrachten en ex-werknemers niet uit het oog te verliezen en verzuimbegeleiding goed te organiseren. Verzekeraars en private uitvoerders zeggen dat er nog weinig aandacht is voor re-integratie.

In de sectoren buiten de uitzendsector nemen werkgevers en verzekeraars vooralsnog een afwachtende houding aan. Verzekeraars gaan deze werkgevers een geïntegreerd product bieden om de risico’s van de loondoorbetalingsplicht, Ziektewet en WGA te dekken.

Evaluatie persoonlijk ontwikkelbudget provincie Noord-Holland

Tot 2014 konden medewerkers van de provincie Noord-Holland gebruik maken van een persoonlijk ontwikkelbudget ten behoeve van hun loopbaanontwikkeling. Dit naast het reguliere opleidingsbudget voor functiegerichte opleidingen. Regioplan heeft het gebruik van de regeling in kaart gebracht evenals het oordeel van de medewerkers over de regeling.

Detachering: ondersteuning SZW bij verwerken aanvragen IAU 2011

Regioplan ondersteunde het ministerie van SZW in 2012 voor de tweede maal bij het verwerken van de aanvragen voor een IAU-uitkering 2011.

Gemeenten krijgen van het rijk jaarlijks een budget om de WWB-uitkeringen mee te betalen. De hoogte van het budget wordt met behulp van een verdeelmodel op basis van objectieve en/of historische criteria bepaald. In 2011 waren de totale uitkeringslasten aan WWB-ers in veel gemeenten hoger dan de rijksbijdrage aan het inkomensdeel WWB. Dit heeft geleid tot veel aanvragen voor een Incidentele Aanvullende Uitkering (IAU).

De gemeenten zijn financieel verantwoordelijk en moeten de WWB binnen de gestelde budgettaire grenzen uitvoeren. Indien er echter sprake is van een rechtmatige uitvoering én een uitzonderlijke situatie op de arbeidsmarkt, en als het tekort niet te wijten is aan beleid of uitvoering, kunnen gemeenten een Incidentele Aanvullende Uitkering krijgen. De IAU is bedoeld voor incidentele tekorten van meer dan tien procent. De eerste tien procent van de budgetoverstijging is voor eigen risico van de gemeente.

Dit project heeft niet geresulteerd in een openbare publicatie.

Detachering: Zoektijd voor jongeren in de Wwb

Met ingang van 2012 moeten jongeren eerst vier weken zoeken naar werk voor ze een Wwb-uitkering aan mogen vragen. Met ingang van 1 juli 2012 hebben ze ook de plicht om te onderzoeken of ze terug kunnen naar school. Als die mogelijkheid er is, dan bestaat er geen recht op bijstand.

De Inspectie SZW deed in 2012 onderzoek naar de implementatie van deze maatregelen. In de eerste helft van 2013 onderzocht de Inspectie de wijze waarop gemeenten deze maatregelen uitvoeren. Regioplan heeft de onderzoekers Geerten Kruis en Francien Rosing bij de Inspectie gedetacheerd om bij de uitvoering van dit onderzoek te ondersteunen. Zij schreven het onderzoeksplan, ontwikkelden meetinstrumenten, voerden de dataverzameling uit, analyseerden de verzamelde data. Ook hebben zij de rapportage van de uitkomsten voor hun rekening genomen.

Re-integratiebeleid en -uitvoering in Noordoostpolder. Ruimte voor verbetering, in een veranderende context

Regioplan deed voor de rekenkamercommissie van de gemeente Noordoostpolder onderzoek naar de effectiviteit van het re-integratiebeleid. Uit het onderzoek blijkt dat de gemeente in de periode 2009-2012 wat betreft de ontwikkeling van het aantal bijstandsgerechtigden op hetzelfde niveau presteert als vergelijkbare gemeenten. Noordoostpolder heeft echter geen zicht op de resultaten van de re-integratietrajecten die de gemeente zelf uitvoert. En dit betreft twee derde van het aantal ingezette re-integratietrajecten. Hierdoor is het leereffect klein en de mogelijkheden om bij te sturen beperkt. Over de trajecten die door externe partners worden uitgevoerd, zijn wel resultaten bekend. Deze zijn echter aan de lage kant.

Literatuuronderzoek UWV: re-integratie van oudere werklozen

In opdracht van het kenniscentrum UWV heeft Regioplan literatuuronderzoek gedaan naar de re-integratie van oudere werklozen. Er is gezocht naar onderzoeken waaruit blijkt welke instrumenten en dienstverleningsvormen bewezen (of aannemelijk) effectief zijn als het gaat om de re-integratie van oudere werklozen.

Detachering: samenwerking W&I en Psychische hulpverlening

Twee onderzoekers van Regioplan hebben op detacheringsbasis bij de Inspectie SZW onderzoek gedaan naar de samenwerking tussen de sectoren Werk & Inkomen en de geestelijke gezondheidszorg, bij de begeleiding van klanten met psychische problemen. Het onderzoek bestond uit een beleidsstudie, een kwalitatief deel (interviews) en een kwantitatief deel (enquête). Uit het onderzoek blijkt dat W&I professionals onvoldoende gebruikmaken van intensieve vormen van samenwerking met GGZ-professionals.

Naar aanleiding van het onderzoek schreven de onderzoekers een artikel in Sociaal Bestek (feb. 2013).

Werken met beperkingen. Van arbeidsbeperking tot arbeidsmogelijkheden

Mensen met een arbeidsbeperking hebben vaker een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Werkgevers zijn bovendien terughoudend om mensen met een arbeidsbeperking in dienst te nemen vanwege de vrees dat die mensen sneller uitvallen. De cijfers tonen aan dat er relatief weinig klanten met een arbeidsbeperking aan het werk komen.

Dit vormde voor de Inspectie SZW reden om de vraaggerichte dienstverlening van UWV en gemeenten voor klanten met een arbeidsbeperking (maar met arbeidsmogelijkheden) centraal te stellen in hun onderzoeksprogramma.

Drie (gedetacheerde) onderzoekers van Regioplan hebben de inspectie geholpen bij de uitvoering van dit onderzoek, met name bij de dataverzameling, analyse en rapportage.

Klantprofielwerken vraagt herijking interventies

In de afgelopen periode hebben de meeste gemeenten fundamentele beleidskeuzes gemaakt op het terrein van de schulddienstverlening. ln hun streven naar grotere effectiviteit en efficiency hebben veel gemeenten ervoor gekozen de doelen van schulddienstverlening te verleggen van ‘een schuldregeling voor iedereen ‘naar ‘het hoogst haalbare doel voor iedere individuele schuldenaar’. U kunt het volledige artikel hieronder downloaden.